Alkohol – etymologia słowa nie jest jednoznaczna, chociaż w wielu językach na świecie brzmi ono podobnie. Wysoce prawdopodobna jest teza, iż wywodzi się ono
od słowa al-ghoul, co w języku arabskim oznacza: zły duch[1]. Pierwsze wzmianki o napojach alkoholowych pochodzą nawet z 5000 roku p.n.e., z Mezopotamii.
Nie stwierdzono dotychczas co było pierwsze, alkohol pochodzący ze sfermentowanych winogron (wino), czy z ziarna jęczmiennego (piwo)[2].
Zgodnie z aktualną wiedzą naukową, alkoholami są chemiczne związki organiczne zawierające jedną lub więcej grup hydroksylowych. Wyróżnia się alkohole: metylowy, etylowy, propylowy, butylowy, a także inne o mniejszym stopniu wykorzystania. Potocznie słowa alkohol używa się do określenia napoju alkoholowego przeznaczonego do spożycia, czyli etanolu. Produkuje się go pod postacią piwa, wina, whisky, koniaków oraz wódek, dzięki surowcom takim jak: ziemniaki, buraki cukrowe, trzcina cukrowa, czy pszenica
i wielu innym. Alkohol jest związkiem, który bardzo szybko wchłania się do organizmu, ponieważ proces ten ma miejsce już w jamie ustnej, a po około 10 minutach można go wykryć we krwi. Metabolizm alkoholu odbywa się przede wszystkim poprzez dehydrogenazę alkoholową, czyli eliminację enzymatyczną. Jedna dziesiąta etanolu
w niezmienionej postaci zostaje usunięta z organizmu z moczem i wydychanym powietrzem. Zgodnie ze stanowiskiem Światowej Organizacji Zdrowia alkohol etylowy jest substancją narkotyczną, albowiem ma wpływ na świadomość człowieka
i może powodować uzależnienie[3]. Działanie tej substancji na człowieka jest zależne
od jej aktualnego stężenia we krwi. Wartość ta liczona jest w promilach (‰), gdzie jeden promil jest odpowiednikiem jednego mililitra czystego alkoholu w jednym litrze krwi.
Do 0,7‰ może to być subiektywna poprawa nastroju, zwiększenie pewności siebie, obniżenie krytycyzmu, upośledzenie koordynacji wzrokowo-ruchowej, a także zaburzenia widzenia. Stężenie sięgające do 2,0‰ objawia się ponad to zaburzeniami równowagi, sprawności i koordynacji ruchowej, obniżeniem progu bólu, spadkiem sprawności intelektualnej, drażliwością, agresją, pobudzeniem seksualnym, przy jednoczesnym przyspieszeniu akcji serca oraz wzroście ciśnienia krwi. Stężenie alkoholu wynoszące
do 3‰ wiąże się ze znacznie obniżoną zdolnością do kontroli własnego zachowania, wyraźnie spowolnioną i zaburzoną równowagą, a także wzrastającą sennością. Powyżej
tej wartości odruchy fizjologiczne zanikają wraz z pojawieniem się głębokich zaburzeń świadomości prowadzących do śpiączki. Ciepłota ciała obniża się, a ciśnienie krwi spada. Stężenie alkoholu w organizmie powyżej 4‰ jest już stanem realnego zagrożenia życia. Należy jednak dodać, że przedstawione powyżej reakcje na alkohol są w wysokim stopniu zależne od fizycznego i psychicznego stanu zdrowia osoby pijącej, rodzaju alkoholu i wielu innych czynników. Nie można przewidzieć reakcji organizmu na alkohol nawet
u konkretnej osoby, przy tej samej dawce alkoholu w różnych okolicznościach[4].
[1] http://www.ssnp.ovh.org/alkohol.html, dostęp: 25.02.2014.
[2] B. T. Woronowicz, Na zdrowie! Jak poradzić sobie z uzależnieniem od alkoholu, Wydawnictwo Edukacyjne PARPAMEDIA, Warszawa 2008, s. 13.
[3] http://www.who.int, dostęp: 25.02.2014.
[4] B. T. Woronowicz, Na zdrowie.., op. cit., s. 20.