Do opiatów zalicza się substancje otrzymywane z przetworów maku lekarskiego (np. „kompot” uzyskiwany domowym sposobem ze słomy makowej) jak i również syntetyczne środki przeciwbólowe, działające na receptor opiatowy. Należą do nich: opium, morfina i heroina (również w postaci do palenia, znana pod slangową nazwą: brown sugar). Do grupy tej należy również metadon – doustny, syntetyczny narkotyk, używany od lat 60-tych jako substytut heroiny, stosowany w lecznictwie w leczeniu narkomanów przyjmujących narkotyki drogą iniekcji (zastrzyków). Powyższe substancje, a zwłaszcza heroinę, uważa się za najbardziej uzależniające znane człowiekowi narkotyki.
Działanie fizjologiczne
•zmniejszenie łaknienia
•przesunięcie (podwyższenie) granicy bólu
•osłabienie i potliwość
•obniżenie ciśnienia krwi oraz (w nieznacznym stopniu) temperatury ciała
•zaparcia i kłopoty z oddawaniem moczu
•impotencja
•zwężenie źrenic i osłabienie ich zdolności do reagowania na światło
Długość działania
•6–12 godzin (heroina)
•24–36 godzin (metadon)
Skutki przewlekłego przyjmowania
•wyniszczenie fizyczne i psychiczne
•uszkodzenie narządów miąższowych
•przewlekłe zaparcia
•zaburzenia menstruacji
•zaawansowana próchnica zębów
•zmiany zapalne skóry
•zanik żył powierzchniowych
Odczucia subiektywne
Pozornie „pozytywne” efekty działania
•euforia (błogostan) i uczucie odprężenia
•poczucie wewnętrznego zadowolenia i spokoju
Negatywne efekty działania
•zmniejszenie uczucia głodu, bólu i potrzeb seksualnych
•niepokój ruchowy lub spowolnienie psychoruchowe i senność
•subiektywne odczuwanie ciepła przy niewielkim obniżeniu temperatury ciała
•zmniejszenie czynników motywacyjnych
•apatia i wypalenie emocjonalne
•postawa obronna i wycofująca
Szczególnie nieprzyjemne efekty mogą wystąpić w trakcie pierwszych prób zażywania opiatów – głównie zaburzona zostaje praca przewodu pokarmowego.
Formy występowania i sposoby przyjmowania
Opium (zawiera wiele alkaloidów opiatowych)
•ciemnobrązowy proszek lub bryłki
Morfina
•tabletki
•przeźroczyste kryształki
•roztwór w ampułkach
Heroina
•proszek w kolorze od białego do brązowego
•Na czarnym rynku istnieją dwa rodzaje nielegalnej heroiny: ◦brown sugar, która ma postać brązowych bądź różowych granulek lub proszku; jest ona rafinowana w Azji.
◦biała heroina, otrzymywana z morfiny, ma postać drobnego, białego proszku
•Kolor sprzedawanej na ulicy heroiny zależy także od domieszek innych narkotyków lub substancji mających po prostu zwiększyć jej wagę i objętość.
•„Kompot” – polska heroina. Specyfik zawierający alkaloidy opium z przewagą morfiny, kodeiny i heroiny. Lekko oleisty płyn, w kolorze: od słomkowego do brązowego – przechowywany z reguły w strzykawkach lub w małych plastikowych buteleczkach.
W zależności od formy narkotyku, uwarunkowań środowiskowych i czynników ekonomicznych istnieje wiele sposobów przyjmowania opiatów. Heroina, najczęściej używany nielegalnie alkaloid opiatowy, jest przyjmowana trzema drogami:
1.wdychanie oparów z podgrzewanej folii metalowej
2.wciąganie przez śluzówki nosa (sniff)
3.iniekcje – najczęściej dożylne
Właściwości uzależniające
Uzależnienie psychiczne
Dochodzi do niego stosunkowo szybko – na skutek przyjemnego błogostanu w jaki wprowadzahą opiaty, niemal natychmiast pojawia się potrzeba ponownego przeżycia tego stanu.
Uzależnienie fizyczne
Występuje bardzo szybko i pojawia się niezależnie od rodzaju alkaloidu opiatowego i sposobu jego używania. Następstwem są przykre objawy abstynencyjne po odstawieniu narkotyku – szereg dolegliwości, z których najbardziej charakterystyczne to:
•„gęsia skórka”
•łzawienie oczu, wysięk z nosa, kichanie
•rozszerzenie źrenic
•nudności, wymioty
•obniżenie ciśnienia krwi
•bóle brzucha, biegunka
•dolegliwości bólowe (bóle stawowo-mięśniowe), zwłaszcza kończyn dolnych i kręgosłupa
•zaburzenia snu i utrata łaknienia
•zmiany nastroju – od przygnębienia i apatii do drażliwości i napadów złości
•głód psychiczny narkotyku – poszukiwanie i dążenie do zdobycia opiatów
Zjawisko tolerancji
Potrzeba zwiększania dawki, aby uzyskać na pożądanym poziomie efekt działania narkotyku – to powszechne zjawisko wśród uzależnionych od opiatów. Czynnikiem, który je ogranicza to koszty finansowe związane z podniesieniem dawki.
Zewnętrzne oznaki używania opiatów
•zamroczenie
•ślady wkłuć na ciele
•szklane, wodniste oczy
•zwężone źrenice
•brak apetytu
•krople krwi na rękawach
•katar
•niemiły zapach w pomieszczeniu
Na co należy zwrócić uwagę
•igły, strzykawki
•brązowe watki, kapsle, nakrętki, łyżki
•rurki do wdychania oparów
•naczynia pokryte brudnym nalotem
•osmalone sreberka
•torebki z brunatnawym proszkiem
•słoma makowa
Nazwy slangowe
•heroina: hera, hercia, helena, proszek, kompot (tzw. polska heroina), hel
•brown sugar: brąz, brałn
Szczególne zagrożenia i niebezpieczeństwa
•Przedawkowanie ◦depresja oddechowa
◦sinica (najpierw sinienie ust i opuszków palców)
◦krańcowa senność
◦wiotczenie mięśni szkieletowych – nienaturalne rozluźnienie
◦zimna, wilgotna i lepka skóra
◦zwolniona akcja serca i niskie ciśnienie krwi
◦śpiączka i zgon – powodem śmierci jest ostra niewydolność oddechowa
•W przypadku przedawkowania najważniejsze jest podtrzymanie oddechu (sztuczne oddychanie) oraz wezwanie karetki pogotowia.
•Ryzyko transmisji chorób zakaźnych (szczególnie HIV/AIDS i wirusowego zapalenia wątroby) w związku z iniekcyjną drogą przyjmowania.
•Intensywność uzależnienia, szczególnie w przypadku heroiny, bardziej niż w przypadku jakiegokolwiek innego narkotyku prowadzi do całkowitego podporządkowania życia nałogowi i jego podtrzymania. Skutki takiego stanu odczuwane są wyraźnie w każdej dziedzinie życia osoby uzależnionej.
•Opiaty obniżając napięcie emocjonalne sprawiają, że osoby przyjmujące je nie czują dyskomfortu swojej, pogarszającej się sytuacji.
za: narkomania.org.pl