Cele profilaktyki uzależnień zostały scharakteryzowane przez Z. Gasia. Są nimi:
Read MoreProfilaktyka uzależnień – jak ją rozumieć? Cz. III
Profilaktyka uzależnień – jak ją rozumieć? Cz. II
Joanna Szymańska postuluje stosowanie nowej klasyfikacji poziomów profilaktyki, która jest upowszechniana na terenie Unii Europejskiej od 2005 roku. Opiera się na zmodyfikowanym, tradycyjnym podziale i od 2003 roku obowiązuje na terenie USA, po otrzymaniu akceptacji przez The Center for Substance Abuse Prevention (Centrum Profilaktyki Uzależnień). Warto zaznaczyć, że prezentowany podział teoretyczny jest stosowany w Narodowym Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata 2011-2015 opracowanym przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Klasyfikacja opiera się na trzech stopniach:
- profilaktyka uniwersalna; jej odbiorcami jest cała niezdiagnozowana populacja. Opiera się na uczeniu najważniejszych umiejętności społecznych
i psychologicznych, a także dostarczaniu wiedzy. Celem jest ograniczenie czynników ryzyka i zapobieganie różnym przypadkom zachowań ryzykownych. - profilaktyka selektywna; przeznaczona jest dla grup zwiększonego ryzyka, gdzie jednostki ze względu na szczególne warunki życiowe są zagrożone występowaniem problemów i zaburzeń. Dotyczy to dzieci alkoholików, wychowanków placówek wychowawczych, przysposobionych, uczniów z problemami szkolnymi, bezdomnych, a także osób podlegających działaniu licznych czynników ryzyka. Opiera się o dostosowane do indywidualnych potrzeb działania profilaktyki uniwersalnej.
- profilaktyka wskazująca; skierowana jest do osób, u których występują niepokojące zachowania – objawy dysfunkcji, które pochodzą z grup zwiększonego ryzyka. Do głównych objawów należą: upijanie się, częste wagary, a także dowody pojawienia się poważnych problemów, do których należą kłopoty z policją i w rodzinie. Poprzez indywidualną diagnozę przyczyn oraz interwencję mogącą obejmować także środowisko rodzinne dąży się do ograniczenia czasu trwania dysfunkcji. Nie jest jednak jeszcze terapią.
Należy zwrócić uwagę, na prawidłowości wnikające z zaprezentowanego schematu. Podejmowane działania, w zależności od poziomu, czy kategorii profilaktyki różnią się od siebie intensywnością i czasem trwania. Im głębszy poziom, tym działania są bardziej intensywne i dłuższe, a także ogranicza się liczba odbiorców.
Read MoreProfilaktyka uzależnień – jak ją rozumieć? cz. I
Profilaktyka uzależnień – jedną z najważniejszych publikacji z tej dziedziny, to opracowanie Zbigniewa Gasia, którego pierwsze wydanie ukazało się przed dwudziestoma laty. Gaś przedstawił definicję profilaktyki uzależnień na gruncie wiedzy naukowej amerykańskich badaczy lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku.
Read More